یکی از ابزار های مهم و کاربردی در صنعت، پرگار است. پرگار در طراحی، رسم، نقشه کشی، طراحی و ساخت انواع قطعات و دستگاه های صنعتی کاربرد دارد. اینکه پرگار صنعتی چیست و انواع آن کدام است در این مطلب در مورد آن صحبت خواهد شد.
پرگار ها کاربردهای مختلفی دارند مثل:
- رسم دایره
- اندازه گیری
- اندازه گذاری
- یافتن مرکز دایره
- خط کشی
- یافتن خط های عمود بر دایره
- و بسیاری از کارهای مربوط به هندسه صنعتی
پرگار های صنعتی:
پرگارهای صنعتی نوعی از پرگار ها هستند که جهت اندازه گیری، خط کشی و نشانه گذاری در صنعت و تولید قطعات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. انواع مختلفی از پرگارهای صنعتی وجود دارد که درصنایعی مثل مهندسی و نقشه کشی، مهندسی مکانیک، صنایع پزشکی، صنایع و ماشین آلات غذایی، ماشینکاری، ساخت و تولید قطعات صنعتی و … استفاده می شوند.
پرگار های صنعتی
انواع پرگار های صنعتی عبارتند از:
پرگارهای صنعتی ساده فلزی:
از پرگار ساده جهت اندازه گیری ابعاد یک قطعه صنعتی و یا انتقال اندازه های معین توسط ابزار های انداز ه گیری دقیق مثل میکرومتر به قطعه مورد نظر و همچنین اندازه گیری فاصله بین دو نقطه و یا رسم دایره استفاده می شود.
پرگار صنعتی ساده از دو بخش اصلی ساخته شده است:
۱ – دو بازوی مستقیم و صاف
۲- یک بخش تنظیم کننده اندازه
به طور کلی دو نوع پرگار صنعتی ساده در بازار موجود می باشد که در مکانیزم باز و بسته شدن متفاوتند.
پرگار ساده پیچی:
در پرگار ساده پیچی، تنظیم دهانه پرگار از طریق یک شیار ریلی صورت می گیرد. در میانه شیار پیچی وجود دارد که اندازه مورد نظر توسط آن ثابت می شود. با شل نمودن پیچ می توان دو باره موقعیت بازوهای پرگار را تغییر داد.
پرگار ساده فنری:
پرگار ساده فنری، دارای حلقه فنری در انتهای بازو های پرگار می باشد که که تمایل به دور کردن پایه های پرگار از همدیگر دارند. پیچ و مهره تنظیم در این نوع از پرگار تمایل به باز شدن را در بازوها کنترل نموده و حالت فنری آن را کنترل می کند. این پیچ و مهره تنظیمی پرگار را در اندازه مورد نظر ثابت نگه می دارد. تنظیم اندازه ها از طریق جا به جایی مهره صورت می گیرد.
پرگار ساده فنری
پرگارهای صنعتی ساده فلزی دیگری هم موجود هستند که متناسب با کاری که انجام می دهند نام گذاری می شوند، مثل:
پرگار ساده داخل سنج:
این نوع از پرگار از لحاظ ساختاری و ظاهری شباهت زیادی به یک پرگار معمولی دارد با این تفاوت که جهت سهولت اندازه گیری نوک پایه های آن به طرف بیرون کمی خمیدگی دارد. پرگارهای صنعتی ساده داخل سنج به گونه ای طراحی شده اند که جهت اندازه گیری داخل یک سوراخ و حفره در قطعات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
پرگار ساده خارج سنج:
در پرگار های خارج سنج، بازوها شکل خمیده به سمت داخل دارند، شکل خاص آن به گونه ای است که به اصطلاح شکم انداخته است از این رو به آنها پرگارهای شکمی هم گفته می شود. پرگارهای صنعتی ساده خارج سنج به گونه ای طراحی شده اند که برای اندازه گیری خارج یک شفت گرد یا قطعات صنعتی دیگر با اشکالهای مختلف (کروی، مکعبی، استوانه ای و … ) استفاده می شود.
پرگار ساده خارج سنج
پرگار ساعتی یا عقربه ایی:
پرگارهای صنعتی ساعتی نسبت به پرگارهای صنعتی ساده از پیچیدگی و دقت بسیاری برخوردار هستند. مکانیزم این پرگار ها به گونه ای است که اندازه های بسیار دقیقی را اندازه گیری می کنند و به قدری حساس و دقیق هستند که برای اندازه گیری های بسیار ریز تا یک صدم و یک هزارم به کار می روند. هرچند پرگار های ساده هم دارای دقت بالایی هستند اما به هیچ عنوان نمی توانند تا این اندازه دقیق باشند.
پرگارهای عقربه ای از نظر شکل ظاهری تفاوت اساسی با پرگار های ساده دارند. پرگارهای عقربه ای دارای یک دسته برای قرار گرفتن پرگار در دست و دو بازو جهت اندازه گیری هستند. یک صفحه نمایش عقربه ای بر روی این نوع از پرگار قرار دارد که امکان اندازه گیری بسیار دقیق را به کاربر خود می دهد.
پرگار دیجیتال:
پرگار های صنعتی دیجیتال نوع دقیقی از پرگار ها هستند و انداز گیری های دقیقی را ارائه می دهند. این پرگار ها از لحاظ عملکرد و شکل ظاهری شباهت بسیاری به پرگارهای عقربه ای دارند. تنها تفاوت آنها در نوع صفحه نمایش می باشد. در پرگارهای صنعتی دیجیتال به جای یک صفحه نمایش عقربه ای صفحه نمایش دیجیتال تعبیه شده است که با دقت بسیاری اندازه گیری را انجام می دهد.
