ترکمتر، یک ابزار و یا آچاری است که برای بستن پیچ و مهره ها با میزان مشخصی از گشتاور مورد استفاده قرار می گیرد. به این آچار، گشتاور سنج و یا تورک رنچ می گویند و برای صنایع خودروسازی ، کشتی سازی و کلیه صنایع ساختمانی و عمرانی جزء ابزارهای لازم و ضروری می باشد و در سایزهای مختلف و اندازه ها و بازه های گشتاور متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد.
دقت داشته باشید که برای بستن سرسیلندر خودروها به این ابزار نیاز می باشد، زیرا مقدار گشتاور یا تورک پیچ های سرسیلندر بسیار دقیق می باشد و سیستم بستن این پیچ ها کاملا محاسبه شده است. این ابزار برای بسیاری از صنایع و مشاغل، از جمله تعمیرات و نگه داری منزل، صنعت خودرو و همین طور ساخت و ساز دارای کاربرد می باشد و مورد استفاده قرار می گیرد.
از این ابزار برای بستن پیچ و مهره ها به صورت کاملاً سفت و مطمئن استفاده می شود و به کاربر امکان می دهد که مقدار فشاری که بر روی اتصالات وارد می آید را اندازه گیری کند و مطمئن شود که با مشخصات مورد نیاز، برای آن کار مطابقت دارد. استفاده از این ابزار باعث می شود که پیچ های سرسیلندر به مقدار کافی محکم شود و از بیش از اندازه بسته شدن و یا بسته نشدن کافی جلوگیری می کند.
ترکمتر
انواع ترکمتر:
این محصول نیز، مانند دیگر ابزارآلات دارای انواع مختلفی می باشد و در ذیل انواع آن را توضیح می دهیم:
ترکمتر شاهینی:
یکی از ساده ترین نوع این محصول می باشد و به وسیله ی یک نشانگر بلند و یا در اصطلاح شاهین به انتهای آچار ترکمتر متصل شده و نوک آن به صورت موازی با نوک آچار ترکمتر روی یک صفحه ی درجه بندی شده به حرکت درمیاید و میزان گشتاور یا تورک را نشان می دهد.
این ترکمتر، یکی از اولین و ساده ترین نوع موجود می باشد و به نسبت دیگر انواع آن، دارای دقت کمتری می باشد، ولی نسبت به ترکمترهایی که روی دریل یا پیچ گوشتی های برقی یا شارژی هستند، بیشتر می باشد.
ترکمتر ساعتی:
ترکمتر های ساعتی نیز از دیگر انواع ترکمتر می باشد که، مقدار گشتاور را بر روی یک صفحه ی ساعتی با عقربه نشان می دهند و دارای دقت بیشتری نسبت به ترکمتر های شاهینی می باشد و در درایو ها و بازه های گشتاور گوناگونی وجود دارند.
ترکمتر تقه ایی:
این ترکمتر نیز، نوعی دیگر از ترکمتر می باشد و به دلیل صدای تقه ایی که پس از رسیدن به میزان گشتاور تنظیم شده از آن به گوش می رسد، به ترکمتر تقه ایی معروف شده.است. این ترکمتر پس از رسیدن به بالاترین مقدار گشتاور تنطیم شده با صدای تقه ی قابل تشخیص به اصطلاح رد کرده و گشتاور بیشتری را اعمال نمی کند.
تنظیم گشتاور در این نوع ترکمترها مقداری سخت تر از دیگر انواع آن می باشد و تقریبا به صورت ورنیه تنظیم می شود ولی دارای دقت به نسبت خوبی می باشد و برای کلیه کارهای عمومی مناسب است.
ترکمتر کرنومتری:
از نظر راحتی این نوع ترکمترها راحت تر می باشند و با فشار دادن انتهای دسته ترکمتر و چرخاندن آن می توانید به راحتی میزان گشتاور را روی آن تنظیم کنید.
این ترکمترهای کرنومتری دارای بازه های متفاوتی می باشند و با توجه به نیاز و مقدار، بازه ی گشتاور مناسب را به راحتی می توانید انتخاب کنید.
ترکمتر دیجیتال
ترکمتر دیجیتال:
کارکرد این ترکمتر، از نامش مشخص می باشد و به صورت نمایشگر دیجیتالی می باشد و بسیار پر طرفدار است. تنطیم آن هم به وسیله ی دکمه و از راه اعداد روی نمایشگر امکان پذیر می باشد و منبع تغذیه ی آن نیز باتری است و به راحتی در دسترس است.
در بین این ترکمترهای دیجیتال، آداپتورهای ترکمتر دیجیتال هم وجود دارند و فقط یک قسمت محاسبه گر میزان گشتاور درآن وجود دارد و دیگر قسمت ها ی آن مثل: دسته و میله در آن حذف شده و آن را می توانید روی هر دسته بکس، دسته بکس کشویی، رابط بکس و دسته جغجغه نصب کنید و کار ترکمتر را انجام داد و منبع تغدیه این آداپتور ها نیز باتری می باشد.
ترکمتر جغجغه ایی:
این نوع از ترکمتر، یکی از انواع پرفروش و پرطرفدار می باشد و از نظر ظاهری، شبیه به آچار بکس جغجغه می باشد و مکانیزیم کاری و صدای کار کردن آن نیز مانند دسته جغجغه می باشد.
ترکمتر بادی:
این ترکمتر به وسیله باد یا هوای فشرده تولید شده و به وسیله ی پمپ باد یا کمپرسو باد راه اندازی شده و به طور کلی، منبع تغذیه آن باد و هوای فشرده می باشد.
کار این ترکمتر شبیه به بکس بادی می باشد و فقط این ترکمتر بادی قابلیت تنظیم میزان گشتاور را دارد و می توانید گشتاور مورد نیاز را در آن تنظیم کنید و کار بستن پیچ و مهره ها را با تورک مشخص انجام دهید.
ترکمتر هیدرولیک:
این محصول هم مانند ترکمتر های بادی در صنایع سنگین و مواردی که از پیچ و مهره های با گشتاور بالا استفاده می کنند مورد استفاده قرار می گیرد و دارای قدرت و توان تنظیم گشتاورهای بیشتری نسبت به ترکمتر های بادی نیز می باشد.
استفاده از این محصول، در مکان هایی که باد و هوای فشرده برای راه اندازی ترکمتر بادی وجود ندارد راحت تر می باشد دارای انعطاف بیشتری می باشد.
ترکمتر برقی یا شارژی:
ترکمترهای برقی و یا شارژی با تنطیم گشتاور برای باز و بسته کردن پیچ مورد استفاده قرار می گیرد و نمونه بسیار معمول آن، بر روی دریل شارژی و یا پیچ گوشتی شارژی قرار دارند.
با کمی دقت، متوجه می شوید که روی گلویی دریل شارژی و پشت سه نظام آن یک حلقه تنظیم شونده با تعدادی عدد قرار دارد و این حلقه دقیقا همان ترکمتر دریل شارژی است و با تنظیم آن روی اعدادی که نوشته شده است می توانید میزان گشتاور را تنظیم کنید و با انتخاب عدد بالاتر، گشتاور بیشتری را تنظیم می کنید و با گشتاور بیشتری پیچ و مهره را می بندید.
ترکمتر هیدرولیک
اجزاء تشکیل دهنده ترکمتر:
ترکمتر از چند قسمت اصلی تشکیل شده و هر کدام در زمان بستن و باز کردن پیچ، کار مشخصی انجام می دهند. در ذیل این اجزا را نام می بریم:
- درایو ترکمتر
- بدنه ترکمتر
- مکانیزم تنظیم گشتاور
- نشانگر ترکمتر
- دسته ترکمتر
کالیبراسیون ترکمتر:
ترکمتر هم مانند تمامی ابزار های اندازه گیری دقیق دیگر،ممکن است که از تنظیم خارج شود و به اصطلاح از کالیبره خارج گردد و دوباره کالیبره و تنظیم شود و این،کار راحتی می باشد و می توان و به وسیله ی یک تستر ترکمتر این کار را انجام دهید.
ابتدا یک مقدار گشتاور را بر روی ترکمتر تنظیم کنید و به وسیله تستر ترکمتر آن مقدار را اندازه گیری کنید و اگر مقدار گشتاور ترکمتر با میزان گشتاوری که روی تستر نمایش داده می شود یکسان بود ترکمتر شما کالیبره است و تنظیم آن درست است.
