پیچ ها جزء پرکاربردترین قطعات صنعتی استاندارد هستند که معمولا در همه صنایع، همه ماشین آلات و تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. انواع بسیار زیادی پیچ در صنعت وجود دارد و هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند. انتخاب پیچ مناسب برای انجام کارهای خود بسیار مهم می باشد و باید به مواردی مانند: نوع چوب، جنس پیچ، بافت عرضی، نیروی کششی و اندازه سوراخ توجه داشته باشید.
دقت داشته باشید که هر نوع پیچی، کاربرد مخصوص به خود را دارد و پیچی را که برای اتصال دو قطعه چوب مورد استفاده قرار می دهید را نمی توانید برای اتصال دو قطعه فلز به کار ببرید. پیچ های مورد استفاده برای اتصال چوب، در دو نوع فولادی و ضد زنگ ساخته می شود و به نوع ضد زنگ آن نیز پیچ عرشه می گویند. این پیچ از استیل ضد زنگ ساخته می شود و در برابر مواد شیمیایی بسایر مقاوم می باشد.
پیچ مخصوص چوب دارای بدنه ضخیم تری می باشد و برای کارهای نجاری دقیق و مبلمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
قسمت های مختلف پیچ
قسمت های مختلف پیچ:
یک پیچ ساده دارای قسمت های مختلفی می باشد:
گل پیچ:
به قسمت سر پیچ و یا کله پیچ، اصطلاحا گل پیچ می گویند و این قسمت در پیچ ها دارای اشکال مختلفی می باشد.
آلن: پیچ های آلن از پکاربردترین پیچ ها می باشد که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد و در گل پیچ که به شکل دایره می باشد، یک حفره ی شش ضلعی وجود دارد و برای باز و بسته کردن آچار آلن که مخصوص این پیچ ها می باشد در حفره می گیرد و پیچ را می توانید باز و بسته کنید.
سر شش گوش: این نوع از پیچ ها هم دارای کاربرد زیادی در صنعت می باشد و در صنایع مختلف، ساختمان سازی و سازه های فلزی مورد استفاده قرار می گیرد. گل های این پیچ ها به شکل شش ضلعی می باشد و آن ها را به وسیله آچارهای تخت، رینگی و یا آچار فرانسه، باز و بسته می کنند.
شیار تخت و یا دوسو: گل این پیچ ها به شکل دایره می باشد و دارای یک شیار می باشد. پیچ ها به وسیله پیچ گوشتی دو سو باز و بسته می شود. دارای انواع بسیار زیادی می باشد.
شیار چهارسو: کاربرد این پیچ های دو سو تقریبا شبیه پیچ های چهارسو می باشد و شیار روی آن نیز به شکل به علاوه + می باشد و به وسیله پیچ گوشتی مخصوص به خود باز و بسته می شود.
نوع رزوه: بخش اصلی پیچ رزوه می باشد و در داخل مهره پیچیده می شود و همان شیار و دنده های روی پیچ می باشد. دو استاندارد برای شناسایی رزوه ها وجود دارد:
استاندارد متریک: اصطلاحا به پیچ های تمام رزوه دار می گویند و یا اینکه بخشی از پیچ دارای رزوه شده است. به این صورت که بخشی از ساقه پیچ رزوه شده است و بقیه این قسمت رزوه نشده است.
استاندارد انگلیسی
سایز و یا ابعاد پیچ: برای شناخت سایز پیچ باید دو پارامتر پیچ را بدانید:
قطر نامی قسمت رزوه شده پیچ
طول پیچ: برای پیچ های آلن معمولی و پیچ های سر شش گوش، فقط طول ساقه پیچ مورد توجه قرار می گیرد، ولی برای پیچ های مغزی و سر خزینه، از ابتدا و تا انتهای پیچ به عنوان طول پیچ در نظر گرفته می شود.
چپ گرد و یا راست گرد: اگر مهره در جهت عقربه های ساعت حول پیچ بچرخد و محکم شود به آن پیچ در اصطلاح راست گرد می گویند و اگر مخالف جهت عقربه های ساعت باشد، به آن چپ گرد می گویند. بیشتر پیچ ها به غیر از موارد خاص، راست گرد هستند.
درجه استحکام پیچ: میزان استحکام پیچ، یکی از پارامترهای مهم در انتخاب پیچ می باشد. معمولا در اکثر پیچ ها به غیر از پیچ های مغزی، درجه استحکام آن به صورت یک عدد اعشاری روی گل پیچ حک شده است.
انواع پیچ های معمولی
انواع پیچ های معمولی:
در دذیل برخی از نکات مورد توجه در انواع پیچ هی معمولی ذکر می کنیم
- پیچ و مهره حمل: شکل این پیچ ها به صورتی طرحی شده است که دارای یک سر دایره ای شکل با یک سر کاملا تخت می باشد و مانند یک چهارگوش است.
- پیچ های اجاقی: این پیچ ها، اتصال دهنده های همه کاره می باشند و سرشان شکاف دار است و دارای شکل بیضی، مسطح و دایره ای شکل هستند. کل طول آن نیز دارای رزوه می باشد.
- پیچ های ماشینی: این پیچ ها هم اتصال دهنده های همه کاره هستند و سر آن ها دارای دارای شش گوشه می باشد. به وسیله انبر دست و یا آچار فرانسه می توانید آن ها را مورد استفاده قرار دهید.
- پیچ های تماو رزوه دار: این پیچ ها سر ندارد و می توانید به وسیله اره آهن بر به میر=زان سایز مورد استفاده خود آن را برش دهید.
- پیچ های J شکل، U شکل و پیچ سر سوراخ: این پیچ ها به عنوان قلاب و یا چنگک مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین این پیچ ها دارای سر نمی باشند.
نکات مهم برای انتخاب پیچ و مهره
نکات مهم برای انتخاب پیچ و مهره:
پیچ و مهره دارای تنوع بسیار زیادی می باشد و برای انتخاب نوع پیچ مورد نظر باید شناخت کافی از انواع پیچ داشته باشید. در دذیل برخی از نکات مورد توجه را ذکر می کنیم:
- نوع پیچ و مهره: دارای انواع متنوعی مانند: شش گوش، نوک مته ای، پیچ چوب، پیچ آلن، استاد بولت، خودکار و … می باشد. انتخاب نوع پیچ مورد نظر هم به نوع کاربرد آن بستگی دارد و مربوط می باشد.
- ابعاد پیچ و مهره: این ابعاد شامل، قطر خارجی و طول آن ها می شود و باید متناسب با کاربرد و میزان بار ورودی انتخاب شود.
- کلاس و یا گرید: با توجه به نوع کاربرد و میزان بار وارده به پیچ و مهره مانند تنش کششی و برشی باید آن را انتخاب کنید.
- استاندارد تولید: پیچ و مهره ها با استانداردهای مختلفی تولید می شوند.
- نوع آبکاری: آبکاری پیچ ها به شرایط محیطی مانند، دما، رطوبت و مواد خورنده محیطی بستگی دارد و روش های مختلفی برای آبکاری آن ها مانند: گالوانیزه سرد، گالوانیزه گرم، داکرومات و … وجود دارد.
- نوع و طول دنده: اساس کاربرد پیچ به ابعاد آن بستگی دارد.
موارد استفاده از انواع پیچ:
مانند کلیه ابزارها ، این ابزار نیز دارای تفاوت هایی در استفاده می باشد و برای انتخاب پیچ مناسب باید به آن ها نیز توجه داشته باشید. در ذیل این تفاوت را ذکر می کنیم:
- پیچ مناسب برای چوب
- پیچ برای ورق فلزی
- پیچ تیغه ها و دیوارهای کاذب
- پیچ و مهره شش گوشه
